Πηγή: sigmalive.com
Κρυμμένο κάπου στην είσοδο του χωριού Μαρί της επαρχίας Λάρνακας, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού-Λευκωσίας βρίσκεται το άγνωστο μα συνάμα εντυπωσιακό μνημείο της 11ης Ιουλίου 2011, αφιερωμένο στους 13 αδικοχαμένους ήρωες συμπατριώτες μας που έχασαν την ζωή τους στην φονική έκρηξη που σημάδεψε ανεξίτηλα την ιστορία και μνήμη της Κύπρου.
Τα μέλη της Σχεδιαστικής Ομάδας του έργου:
Αρχιτέκτονες: Μιχάλης Γεωργίου, Theresa Kwok
Συνεργάτες Αρχιτέκτονες: Σ. Βόσκαρης, Χ. Ξενοφώντος, Μ. Ιωάννου, Γ. Καρτσάκας, A. Omidi
Υπολογιστικός Σχεδιασμός: SEAMLEXITY LLC
Πολιτικός Μηχανικός: Οδυσσέας Γεωργίου
Επιμετρητής Ποσοτήτων: Δανάη Κυνηγού
Μελέτη Φωτισμού: Κυριακή Παφίτου
Επιτύμβιο Επίγραμμα: Άντης Ιωαννίδης
Το SigmaLive μίλησε με τον Αρχιτέκτονα του μνημείου κ. Μιχάλη Γεωργίου, ο οποίος επεσήμανε αρχικά πως η ανάθεση έγινε από το Κοινοτικό Συμβούλιο στο Μαρί. Το έργο, όπως εξήγησε, χωροθετείται σε τριγωνικό τμήμα γεωργικού τεμαχίου έκτασης 1330 m² πλησίον του παλαιού δρόμου Λεμεσού-Λευκωσίας και περιβάλλεται από δρόμο που αποτελεί την βορειοδυτική είσοδο της κοινότητας και οδική αρτηρία προς το τσιμεντοποιείο Βασιλικού. Ο σχεδιασμός του έργου ξεκίνησε τον Δεκέμβριο τον 2012 ενώ οι κατασκευαστικές εργασίες ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2017.
«Έναυσμα για την σχεδιαστική διαδικασία, πέραν των γεγονότων της έκρηξης, αποτέλεσαν το φυσικό περιβάλλον, η αυξημένη τροχαία κίνηση προς το Βασιλικό καθώς και η χωροθέτηση του μνημείου στην κύρια είσοδο της κοινότητας. Λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ιστορική και κοινωνική σημασία του έργου, η αρχιτεκτονική πρόταση επιχειρεί την δημιουργία ενός τοπόσημου ενώ στοχεύει ταυτόχρονα στην παραγωγή προσωπικών και συλλογικών εμπειριών για τους επισκέπτες και περαστικούς», είπε
Κληθείς να σχολιάσει τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του είπε πως η σύνθεση του έργου πραγματεύεται τρία δομικά στοιχεία που λειτουργούν σε χωρικό και συμβολικό επίπεδο; ο περίπατος, οι οξειδωμένες μεταλλικές στήλες και ο κρατήρας με το ελαιόδεντρο.
Ο περίπατος, από ανεπίχριστο σκυρόδεμα περιβάλλει τον κρατήρα κατά το ήμισυ, ξεκινώντας ως ανηφορικός διάδρομος με κορύφωση το επίπεδο πλάτωμα όπου βρίσκεται το επιτύμβιο. Στο μέσω του περιπάτου αναπτύσσονται αναβαθμίδες που επιτρέπουν την στάση του επισκέπτη ή την μετάβαση προς τον κρατήρα. Κατά μήκος του περιπάτου τοποθετούνται στηρίγματα για δάδες που εξυπηρετούν την καθιερωμένη λαμπαδηφορία στην επέτειο του μνημείου.
Οι Οξειδωμένες Μεταλλικές Στήλες οργανώνονται στο εξωτερικό όριο του περιπάτου ως δρομικό στοιχείο/πλαίσιο που ξεκινάει από ύψος ενός μέτρου και κορυφώνεται στο πλάτωμα σε ύψος 3.5 μέτρων. Το στοιχείο αυτό αποτελείται από μια συνεχόμενη στήλη/τοιχίο στο οποίο αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων, σε οριζόντιες μαρμάρινες διάτρητες πλάκες, ενώ στην συνέχεια διασπάτε σε δεκατρείς ελεύθερες στήλες. Οι στήλες φέρουν οπές που συνολικά απεικονίζουν κινούμενο διαδραστικό θέμα1 (σμήνος πουλιών), ορατό μόνο από τους εν-κίνησή οδηγούς και επιβαίνοντες σε οχήματα.
Ο κρατήρας αποτελεί στοιχείο αναφοράς του έργου. Στο κέντρο του τοποθετείται νεαρό ελαιόδεντρο. Τόσο ο κρατήρας όσο και ο περιβάλλοντας χώρος του μνημείου διαστρώνονται με ανακυκλωμένα σκύρα από μπετόν, δωρεά από το παρακείμενο Τσιμεντοποιείο της Μονής.
Ο κ. Γεωργίου επεσήμανε επίσης πως ο πεζοπόρος επισκέπτης του μνημείου καλείται να ακολουθήσει μια πορεία με χωρικές, υλικές και συμβολικές αναφορές στο τραγικό συμβάν (οξείδωση, διάτρηση, σύνθλιψη) αλλά με κυρίαρχο στοιχείο το ελαιόδεντρο, ως το μόνο ζωντανό συστατικό της σύνθεσης.« Η πορεία του επισκέπτη κορυφώνετε στο πλάτωμα όπου δεσπόζουν οι ψηλότερες, εκτός ανθρώπινης κλίμακας στήλες, για να ανακαλύψει το επιτύμβιο ως επιστέγασμα της αναζήτησης του: ‘Σιγώ και αληθεύω, φύομαι το φως’.
Ο περαστικός (οδηγοί και επιβαίνοντες σε οχήματα) μετέχει σε μια διαδραστική εμπειρία καθώς το σύντομο συναπάντημα του με το μνημείο ενεργοποιεί το σμήνος των δεκατριών πουλιών για το αέναο τους ταξίδι», είπε.
To SigmaLive επικοινώνησε επίσης με την κοινοτάρχη Μαρί την κα. Μαρία Γεωργίου, η οποία συνέβαλε μαζί με την κοινότητα στην ανέγερση του μνημείου
«Υπάρχουν πράγματι στιγμές τις οποίες κάποιος θυμάται για ολόκληρη την ζωή του .Η έκρηξη στο Μαρί ήταν μία από αυτές. Όσοι την έχουμε ζήσει δεν μπορούμε να την ξεχάσουμε , δεν πρέπει να την ξεχάσουμε . Η έκρηξη της 11 ης Ιουλίου υπήρξε μία οδυνηρή εθνική καταστροφή».
Ερωτηθείσα για τις μνήμες τις εκείνο το μαύρο πρωινό είπε: «Ήταν 11 του Ιούλη του 2011 στις 5,47 το πρωί, μόλις άρχισε να χαράζει η μέρα, έμπαινε η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, ο ήλιος δεν πρόλαβε να ανατείλει και όλα έγινα θρύψαλα. Σκόνη , σειρήνες από πυροσβεστικά οχήματα και ασθενοφόρα ηχούσαν παντού. Καμιά πληροφορία για το μέγεθος της καταστροφής , κανένας δεν ξέρει τι έχει συμβεί . Τα 98 εμπορευματοκιβώτια που είχαν άλλον προορισμό κατέληξαν στην Ναυτική Βάση Ευάγγελος Φλωράκης και είχαν ανατιναχτεί. Ο μεγαλύτερος ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός του τόπου έγινε σκόνη και παλιό σιδερικά .Ζημιές σε όλες τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις σε όλα τα υποστατικά σε ολόκληρη την περιοχή .Θρήνος και πόνος κυρίευσε τις καρδιές μας».
Μετά, επεσήμανε, ακολούθησαν μνημόσυνα και εκδηλώσεις τιμής στους 13 νεκρούς. «Έχουμε αποκτήσει άλλη μία μαύρη επέτειο να θυμόμαστε κάθε Ιούλη 13 άνθρωπο σκοτώνονται με μακάβριο τρόπο. Το πιο τραγικό κομμάτι οι νεκροί , οι 13 ήρωες θα μείνουν πάντα μακριά μας , μακριά από τις οικογένειες τους και τους αγαπημένους τους, θα μείνουν εκεί στην Ναυτική Βάση, εκεί που έχασαν την ζωή τους.Υποχρέωση μας είναι να τους θυμόμαστε. Δεν θα ξεχάσουμε δεν πρέπει να ξεχάσουμε . Αυτή είναι και η αιτία ανέγερσης αυτού του λυτού μνημείου για να μας θυμίζει πάντα αυτές τις ψυχές», είπε.
Δηλώσεις στο SigmaLivε έκανε και ο υιός του αδικοχαμένου Διοικητή του Ναυτικού, Πλοίαρχου Ανδρέα Ιωαννίδη, Νικόλας Ιωαννίδης ο οποίος είπε «Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας στην κοινότητα Μαρί, γιατί στήριξε έμπρακτα τις οικογένειες από τις πρώτες μερες με τη διοργάνωση εκδηλώσεων μνήμης. Αποκορύφωμα της στήριξης αυτής είναι η δημιουργία του όμορφου και καλαίσθητου μνημείου στην είσοδο του χωριού. Είναι σημαντικό για εμάς να ξέρουμε ότι η θυσία των 13 δεν θα ξεχαστεί».
