Στις προκλήσεις της κινητικότητας είναι έτοιμη να ανταποκριθεί η Λάρνακα, η οποία παρά την επεκτατική τάση που την χαρακτηρίζει, ως η τρίτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Κύπρου, δημιουργεί τεράστιες δυνατότητες στροφής σε περισσότερο βιώσιμες επιλογές μεταφοράς σε σύγκριση με τα ιδιωτικά οχήματα.
Για τη βελτίωση της πολιτικής των μεταφορών στη Λάρνακα, η Κυπριακή Δημοκρατία προκήρυξε την ανάπτυξη Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) για την ευρύτερη αστική περιοχή της πόλης της Λάρνακας για την περίοδο μέχρι το 2030. Το όραμα για τη Λάρνακα, περιλαμβάνει τα διοικητικά όρια του Δήμου Λάρνακας και επιπρόσθετα τους δήμους Αραδίππου, Λειβαδιών και Δρομολαξίας-Μενεού, καθώς επίσης και τμήματα των κοινοτήτων Ορόκλινη, Πύλα, Καλό Χωριό, Κίτι και Περβόλια.
Ενώπιον της Περιβαλλοντικής Αρχής έχει τεθεί η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το ΣΒΑΚ της Λάρνακας, η οποία έχει εκπονηθεί σύμφωνα με τους όρους εντολής του διαγωνισμού για το ΣΒΑΚ της Λάρνακας του υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων.
Η ΣΜΠΕ έχει εκπονηθεί, παράλληλα, με την ετοιμασία του ΣΒΑΚ της Λάρνακας, έτσι ώστε να είναι εφικτός ο εντοπισμός και η εκτίμηση των πιο σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων του ΣΒΑΚ και οποιωνδήποτε εύλογων εναλλακτικών λύσεων, κατά το στάδιο προετοιμασίας και κατά συνέπεια πριν από την εφαρμογή του.
Τα μέτρα που περιλαμβάνονται αφορούν τα κυκλοφοριακά σχέδια για τις περιοχές Αραδίππου, Λιβαδιών και Δρομολαξιάς, το δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών, τα μέτρα για τους πεζούς και τους ποδηλάτες, τη διαχείριση των χώρων στάθμευσης και την οδική ασφάλεια.
Το ΣΒΑΚ της Λάρνακας δίνει έμφαση στους ακόλουθους τομείς: Δημόσιες συγκοινωνίες, μείωση κυκλοφοριακού φόρτου, διαχείριση της κυκλοφορίας, εξομάλυνση της κυκλοφορίας (traffic calming), δημιουργία πεζοδρόμων, ανακατανομή του υπάρχοντος οδικού χώρου υπέρ των βιώσιμων τρόπων κινητικότητας, περπάτημα, ποδηλασία, προσβασιμότητα με ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες συγκεκριμένων ομάδων (άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένοι, παιδιά, νέοι, μαθητές και φοιτητές, γυναίκες και άτομα με χαμηλό εισόδημα), ολοκληρωμένες πολιτικές ελέγχου στάθμευσης, εφοδιαστική εμπορευματικών μεταφορών, οδική ασφάλεια και εφαρμογή οποιονδήποτε κατάλληλων καινοτόμων μέτρων και πολιτικών που αρμόζουν στις συνθήκες της περιοχής μελέτης. Μεγάλη έμφαση δίνεται, επίσης, στις θεσμικές διατάξεις που απαιτούνται για την υλοποίηση του σχεδίου.
Το ΣΒΑΚ της Λάρνακας θέτει ως όραμα τη δημιουργία μιας βιώσιμης πόλης μέχρι το έτος 2030. Οι κύριοι στόχοι του ΣΒΑΚ συνοψίζονται ακολούθως:
Οικονομική αποδοτικότητα: Βελτίωση της αποδοτικότητας και της σχέσης κόστους/ αποτελεσματικότητας του δικτύου μεταφορών όσον αφορά τις παροχές μεταφοράς προσώπων και υλικών αγαθών.
Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: Ελαχιστοποίηση των εκπομπών των ρύπων και της κατανάλωσης ενέργειας τα οποία σχετίζονται με τις μεταφορές.
Προσβασιμότητα και Κοινωνική Ένταξη: Διασφάλιση παροχής λύσεων μεταφοράς προς όλους τους πολίτες, οι οποίες λύσεις μεταφοράς να επιτρέπουν την πρόσβαση σε βασικούς προορισμούς και υπηρεσίες.
Ασφάλεια: Διασφάλιση της προσωπικής και της συνολικής ασφάλειας στο σύστημα μεταφοράς και
Ποιότητα ζωής: Συνεισφορά στην ενίσχυση της ελκυστικότητας και της ποιότητας ζωής εντός του αστικού περιβάλλοντος, προς όφελος των πολιτών, της οικονομίας και της κοινωνίας στο σύνολό της.
Μικρότερες διαδρομές, μεγαλύτερη συχνότητα λεωφορείων
Στα μέτρα που προτείνονται στο Σχέδιο για τις δημόσιες συγκοινωνίες μέχρι και το 2030 προβλέπεται να πραγματοποιούνται μικρότερες διαδρομές σε μεγαλύτερη όμως συχνότητα για την εξυπηρέτηση των επιβατών. Περαιτέρω, προτείνεται ο καθορισμός των διαδρομών μετ’ επιστροφής που πραγματοποιούνται στην ίδια οδό. Περιλαμβάνει ακόμα καθορισμό συνδέσεων, απευθείας διαδρομών από το κέντρο προς τα περιφερειακά για τη διευκόλυνση των συνδέσεων ακόμη και με τους αστικούς πόλους της ευρύτερης περιοχής.
Στους σχεδιασμούς υπάρχει αναθεώρηση του δικτύου δημόσιων μεταφορών με τη μετατροπή αστικών, προαστιακών και υπεραστικών διαδρομών λεωφορείων να συγκλίνουν σε δημόσιους άξονες. Έχει γίνει αξιολόγηση της εξυπηρέτησης και των στάσεων των λεωφορείων και προτείνεται η εξάλειψη περιττών στάσεων που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και δε χρησιμοποιούνται.
Ανάπτυξη πλήρους δικτύου ποδηλατόδρομων
Την αναθεώρηση της κατανομής της κυκλοφορίας με στόχο την προώθηση της υποδομής για τη χρήση μη μηχανοκίνητων μεταφορών ή/και τη μείωση της κυκλοφορίας μέσω του κέντρου της πόλης προβλέπει το ΣΒΑΚ. Προτείνεται πλήρης απαγόρευση της πρόσβασης εντός του κεντρικού εμπορικού πυρήνα που θα υποστηρίζεται από ηλεκτρονικές-πύλες στη ζώνη χαμηλής κυκλοφορίας εντός του κεντρικού εμπορικού πυρήνα, με ανίχνευση οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από το κέντρο της πόλης εξαιρουμένων των κατόχων άδειας.
Προτείνεται ακόμα εκτεταμένη πεζοδρόμηση εντός του κεντρικού εμπορικού πυρήνα για να περιλαμβάνει: το νότιο τμήμα της οδού Ερμού, το νότιο τμήμα της οδού Ζήνωνος Κιτιέως, την οδό Κλεάνθη Καλογερά, το ανατολικό άκρο της οδού Παύλου Βαλσαμάκη, την οδό Νικολάου Λανίτη και τη λεωφόρο Αθηνών. Πεζοδρόμηση ή/και σχέδια κοινής επιφανείας (shared surface schemes) στην Ορόκλινη και την Αραδίππου (γύρω από την Παλιά Εκκλησία Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην Ορόκλινη και την Εκκλησία του Απόστολου Λουκά).
Εφαρμογή του πλήρους δικτύου ποδηλατοδρόμων έτσι ώστε να είναι εφικτή η σύνδεσή του με το δίκτυο δημόσιων μεταφορών και επέκταση των στεγάστρων των στάσεων, ιδιαιτέρως στους κύριους οδικούς άξονες της Λάρνακας προς τους κύριους άξονες δημόσιων μεταφορών.