Πηγή: philenews.com
Ένας βραχνάς χρόνων που αφορούσε την έκδοση νέων τίτλων ιδιοκτησίας φεύγει από τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι, υπό προϋποθέσεις, θα έχουν το κοτσιάνι στο χέρι σε τρεις μήνες αντί αρκετούς μήνες ή και χρόνια. Παράλληλα, θα επιταχυνθεί η διαδικασία που αφορά το διαχωρισμό τεμαχίων.
Όπως εξηγεί στο philenews ο υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου, για να διευκολυνθούν οι πολίτες, οφείλουν και οι ίδιοι να προβούν σε ενέργειες ώστε οι αιτήσεις τους να είναι ώριμες να εξεταστούν και να διεκπεραιωθούν το συντομότερο δυνατόν. Προς το σκοπό αυτό πρέπει να προηγηθούν οι απαραίτητες οριοθετήσεις και να κατατεθούν τα απαιτούμενα στοιχεία/έγγραφα. Με άλλα λόγια, όπως παρατηρεί ο αρμόδιος υπουργός, οι αιτήσεις επιβάλλεται να είναι «πλήρεις και ορθά συμπληρωμένες». Με τον τρόπο αυτό, οι πολίτες θα αποφύγουν το αχρείαστο «πήγαινε-έλα» στο Κτηματολόγιο, ενώ θα δοθεί και χρόνος στους λειτουργούς να ασχολούνται με την ουσία της κάθε αίτησης και όχι με τις ελλείψεις/παραλείψεις κοκ, για τις οποίες συνήθως αναλώνεται χρόνος άσκοπα.
Ένα από τα προβλήματα τα οποία θα επιλυθούν, είναι οι τσακωμοί μεταξύ ιδιοκτητών ως προς τα όρια περιουσιών τους που γειτνιάζουν, αφού φεύγει από τη μέση το Κτηματολόγιο και πλέον το ρόλο αυτό αναλαμβάνουν «αρμόδιοι χωρομέτρες». Παράλληλα, λαμβάνονται πρόνοιες ώστε να αποφύγει κάποιος το ενδεχόμενο να αγοράσει, εν αγνοία του, υποθηκευμένο ακίνητο ή ακίνητο με άλλες δεσμεύσεις, αφού πλέον οι υποψήφιοι αγοραστές θα έχουν πρόσβαση ηλεκτρονικά στα δεδομένα που αφορούν το ακίνητο που τους ενδιαφέρει. Ήδη προς αυτή την κατεύθυνση προωθείται σχετικό νομοσχέδιο.
Για τα πιο πάνω ζητήματα, τα οποία είναι σημαντικά, για τον πολίτη, ζητήσαμε τις θέσεις του υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου, ο οποίος είχε εξαγγείλει τη λήψη μέτρων για επίλυση σειράς προβλημάτων που απασχολούν τον πολίτη στις συνδιαλλαγές του με το Τμήμα Κτηματολογίου. Σημειώνεται, ότι από τις 2 Ιανουαρίου, ισχύουν νέες διαδικασίες όσον αφορά την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας.
Ο κ. Ιωάννου ερωτηθείς σχετικά ανέφερε στο philenews, ότι είχαν αναληφθεί κάποιες δεσμεύσεις οι οποίες δρομολογήθηκαν με απώτερο σκοπό να εξυπηρετηθεί ο πολίτης, να απλοποιηθούν και να επισπευσθούν οι διαδικασίες, να διασφαλίζονται τα συμφέροντα του από τυχόν επιτήδειους κοκ.
«Είχαμε εξαγγείλει τον Ιούνιο του 2023 ότι θα επιχειρούσαμε να απαλείψουμε τις διαχρονικές καθυστερήσεις και αυτό είναι που υλοποιούμε, ανέφερε. Ταυτοχρόνως, το Υπουργείο Εσωτερικών, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων που έχουν ολοκληρωθεί ή και δρομολογηθεί, κατοχυρώνει τα συμφέροντα των αγοραστών, διευκολύνει την μεταβίβαση ακινήτων, τα οποία βαρύνονται με υποθήκες, και ενισχύει το πλαίσιο διαφάνειας στις συναλλαγές μεταξύ πολιτών, προσθέτει ο υπουργός».
Ως προς τις καθυστερήσεις, ο κ. Ιωάννου αναφέρει: «Αναγνωρίσαμε ότι σε πολλές περιπτώσεις υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των διαδικασιών έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας, το οποίο προκαλούσε αχρείαστη ταλαιπωρία στους πολίτες κατά τη μεταβίβαση των ακινήτων. Στόχος μας με τις τροποποιήσεις που εφαρμόζουμε ή/και που τροχοδρομήσαμε, είναι οι υπηρεσίες που προσφέρονται τόσο από το Τμήμα Πολεοδομίας όσο και από το Τμήμα Κτηματολογίου, να ανταποκρίνονται στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις και σύγχρονες ανάγκες των πολιτών».
Βελτίωση/Επιτάχυνση της διαδικασίας έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας
Η νέα διαδικασία, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή από τις 2 Ιανουαρίου 2024, έχει ως στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν αιτήσεις διαχωρισμών τεμαχίων (οριζόντιων και κάθετων), για τη δημιουργία νέων τίτλων ιδιοκτησίας οικοπέδων ή άλλων μονάδων (διαμερίσματα, κατοικίες). Συγκεκριμένα, πλέον πριν από την υποβολή της αίτησης διαχωρισμού πρέπει απαραίτητα να έχει προηγηθεί η εξωτερική οριοθέτηση, η χωρομετρική εργασία της ανάπτυξης και να έχουν υποβληθεί όλα τα απαιτούμενα στοιχεία έγγραφα (πιστοποιητικό έγκρισης της άδειας διαίρεσης, τυχόν συγκαταθέσεις ενυπόθηκων Δανειστών, χωρομετρική εργασία, κτλ). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όλες οι αιτήσεις υποβάλλονται στο εξής πλήρως και ορθά συμπληρωμένες, γεγονός που επιτρέπει την ταχύτερη αξιολόγησή τους χωρίς να απαιτείται συνεχώς η προσκόμιση νέων εγγράφων. Περαιτέρω, η ολοκλήρωση της εξωτερικής οριοθέτησης πριν από τον διαχωρισμό των τεμαχίων εξασφαλίζει ότι η μελλοντική ανάπτυξη θα υλοποιηθεί εντός των πραγματικών ορίων του τεμαχίου, περιορίζοντας έτσι την πιθανότητα επεμβάσεων σε γειτονικά ακίνητα, κάτι που αποτελεί σήμερα συχνό σημείο προστριβής μεταξύ γειτνιαζόντων ιδιοκτητών.
Πρόσθετα, για την περαιτέρω επιτάχυνση της διαδικασίας, πρόσφατα έχει εφαρμοστεί από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ο θεσμός του ιδιώτη αρμόδιου χωρομέτρη, ως η μόνη επιλογή πλέον για την διεξαγωγή της απαιτούμενης χωρομετρικής εργασίας του διαχωρισμού. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να απευθύνονται οι ίδιοι σε ιδιώτη χωρομέτρη της επιλογής τους για την ολοκλήρωση των χωρομετρικών εργασιών, χωρίς να χρειάζεται πια να γίνονται οι εν λόγω εργασίες κεντρικά από το Τμήμα Κτηματολογίου, γεγονός που προκαλούσε σημαντικές καθυστερήσεις.
Μέσα από τις πιο πάνω ρυθμίσεις, εξασφαλίζεται ουσιαστική μείωση του συνολικού χρόνου ολοκλήρωσης της αίτησης και της έκδοσης των τίτλων από πλευράς του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, ο οποίος, κατά κανόνα, θα περιοριστεί, κατά μέσο όρο, στους 3 μήνες.
Βελτίωση και απλούστευση της διαδικασίας παροχής πληροφοριών στους πολίτες
Πέραν των πιο πάνω, για σκοπούς διευκόλυνσης των διαδικασιών μεταβίβασης ακίνητης ιδιοκτησίας, το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας προέβη στην ετοιμασία Νομοσχεδίου, με στόχο τη βελτίωση και την απλούστευση της διαδικασίας παροχής πληροφοριών στους πολίτες, μειώνοντας παράλληλα τη γραφειοκρατία. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νομοσχεδίου, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου προσώπου, θα δίνονται τα στοιχεία εγγεγραμμένου ιδιοκτήτη ακινήτου, καθώς επίσης και τα εμπράγματα βάρη που επιβαρύνουν το ακίνητο, στον υποψήφιο αγοραστή, ο οποίος θα μπορεί να ενημερώνεται για τυχόν επιβαρύνσεις ή άλλες δεσμεύσεις υπάρχουν επί του τεμαχίου, πριν από την ολοκλήρωση οποιασδήποτε αγοραπωλησίας.
Η διαδικασία θα διεκπεραιώνεται κατόπιν αίτησης προσώπου είτε με ηλεκτρονική αίτηση μέσω της διαδικτυακής Πλατφόρμας του Τμήματος, DLS PORTAL, είτε με αίτηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Απώτερος σκοπός της νέας διαδικασίας είναι η βελτίωση της διαφάνειας των συναλλαγών προς όφελος των αγοραστών, ενοικιαστών και γενικότερα όσων συναλλάσσονται με ιδιοκτήτες γης και η προστασία τους από τυχόν απόκρυψη σημαντικών στοιχείων που διαφορετικά θα επηρέαζαν την απόφασή τους. Η εν λόγω ρύθμιση θα συμβάλει στη δημιουργία καταλληλότερων συνθηκών ανάπτυξης της ακίνητης ιδιοκτησίας, αλλά και ευρύτερα της οικονομίας του τόπου.
Το νομοσχέδιο βρίσκεται στο στάδιο διαβούλευσης με την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ώστε οι τροποποιήσεις που προτείνονται να παρέχουν επαρκή εχέγγυα για την αποτελεσματική προστασία των δεδομένων έναντι των κινδύνων κατάχρησης.
Διαφύλαξη των συμφερόντων των αγοραστών ακίνητης ιδιοκτησίας
Στις 12 Δεκεμβρίου 2023, κατέστη δυνατή η ψήφιση του περί Πώλησης Ακινήτων (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, ο οποίος αποσκοπεί στη δημιουργία μηχανισμού διαφύλαξης των συμφερόντων των αγοραστών ακίνητης ιδιοκτησίας, διασφαλίζοντας εκ των προτέρων ότι η μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας θα εκτελεστεί άμεσα και μόλις ο αγοραστής εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις σύμφωνα με τη Σύμβαση Πώλησης/Πωλητήριο Έγγραφο.
Αυτό διασφαλίζει ότι το αγοραπωλητήριο έγγραφο θα εκτελείται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας, ώστε να αποτρέπεται ο κίνδυνος εξαπάτησης του αγοραστή.
Πέραν των πιο πάνω, με την ίδια νομοθεσία, ο πωλητής έχει υποχρέωση να περιλάβει ως αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης πώλησης/πωλητηρίου εγγράφου, πιστοποιητικό έρευνας της επηρεαζόμενης ακίνητης ιδιοκτησίας με τα εμπράγματα βάρη, ώστε να είναι ενήμερος ο αγοραστής για αυτά πριν την υπογραφή της σύμβασης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του πωλητή, δίδεται η δυνατότητα στο Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας να επιβάλει στον πωλητή διοικητικό πρόστιμο μέχρι €10.000.
Απαλλαγή ακινήτου από υποθήκη
Επίσης, σε περίπτωση που κατά την κατάθεση της σύμβασης πώλησης υπάρχει ήδη υποθήκη επί του ακινήτου, δίδεται η δυνατότητα στον αγοραστή να εξοφλήσει το ποσό της υποθήκης κατευθείαν στο τραπεζικό ίδρυμα ως μέρος του συνολικού ποσού αγοράς του ακινήτου. Έτσι, με την πληρωμή του ποσού, και σύμφωνα με θεσμοθετημένη συμφωνία μεταξύ τράπεζας/ενυπόθηκου δανειστή και πωλητή/ενυπόθηκου οφειλέτη, η τράπεζα δεσμεύεται να απαλλάξει το ακίνητο από την υποθήκη. Παράλληλα, έχει την υποχρέωση να εκδώσει «Βεβαίωση πληρωμής», την οποία ο αγοραστής προσκομίζει στο Τμήμα Κτηματολογίου για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του ακινήτου επ’ ονόματι του αγοραστή.
Πέναλτι ως €100.000 και σε τράπεζες
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της τράπεζας με τις πιο πάνω προβλεπόμενες από τη νομοθεσία υποχρεώσεις, δίδεται η δυνατότητα στον Διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας να επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο μέχρι €100.000.
Οι νέες ρυθμίσεις διασφαλίζουν την άμεση μεταβίβαση της ακίνητης ιδιοκτησίας μόλις ο αγοραστής εκπληρώσει τις υπόλοιπες συμβατικές του υποχρεώσεις και θωρακίζουν τα συμφέροντα του αγοραστή, καταργώντας τις υπάρχουσες δαιδαλώδεις διαδικασίες.